De volgende dag vertrekken we naar de haven van Ketapang
om een ferry te nemen naar de haven van Gilimanuk op het eiland Bali. We rijden
met de bus op de ferry. De overtocht duurt ongeveer 45 minuten tot een uur. Bij
aankomst in Bali heb je direct de indruk dat je een wereld betreed die sterk
verschilt van Java. Bali staat bekend als het “Eiland der Goden” en is bezaaid
met duizenden hindoeïstische tempels. Overal zie je offermandjes en ceremonies,
wat een diep gevoel van spiritualiteit en traditie geeft. Java daarentegen is
overwegend islamitisch met veel indrukwekkende moskeeën. Op Bali zijn de
hindoeïstische rituelen en festivals een integraal onderdeel van het dagelijks
leven. Bali is vooral aantrekkelijk vanwege de pure natuurlijke schoonheid van
actieve vulkanen en weelderige rijstveld terrassen die rust en kalmte geven.
Je merkt bij
aankomst direct de architecturale poorten langs de weg op die Candi Bentar
worden genoemd. Deze poorten zijn een belangrijk kenmerk van de Balinese
architectuur en cultuur. Ze bestaan uit twee identieke helften die een doorgang
vormen, maar niet met elkaar verbonden zijn aan de bovenkant. De vlakke zijden
langs de rijweg geven de indruk van een gespleten poort. Candi Bentar worden
vaak gebruikt bij de ingang van tempels, paleizen en andere belangrijke
gebouwen. Ze symboliseren de overgang van de buitenwereld naar een heilige
ruimte. De poorten zijn rijkelijk versierd met traditionele Balinese motieven
en beelden, vaak geïnspireerd door de hindoeïstische mythologie.
Niet zo ver van
de haven in Gilimanuk rijden we onder een opmerkelijke drakenboog. Deze
drakenpoort heeft vier poten en een sierlijke en kronkelende vorm. Dit zijn
poorten die vaak worden versierd met draken- of naga-figuren, die in de
Balinese cultuur een symbolische betekenis hebben. Naga’s zijn bovennatuurlijke
wezens die vaak voorkomen in het hindoeïsme. Het woord “naga” komt uit het
Sanskriet en betekent slang. Deze wezens worden vaak afgebeeld als grote
slangen, en soms als half mens, half slang. Deze poorten zijn niet alleen
indrukwekkend om te zien, maar ze hebben ook een diepere spirituele betekenis.
De naga’s worden beschouwd als beschermers van water en zijn symbolen van
kracht en bescherming.
Ik merk direct
ook veel wit en goudkleurige standbeelden op. Deze standbeelden zijn vaak
geïnspireerd door de hindoeïstische mythologie en de Balinese cultuur. Deze
standbeelden zijn meestal gemaakt van steen of beton en vervolgens beschilderd
met witte en gouden verf om ze een heilige en majestueuze uitstraling te geven.
De kleuren wit en goud worden vaak gebruikt om de heiligheid en het goddelijke
karakter van de beelden te benadrukken. Je kwam deze majestueuze standbeelden
ook regelmatig tegen op ronde punten in het verkeer. Veel beelden stellen
godheden zoals Vishnu, Shiva en Ganesha voor, evenals mythische wezens zoals
Garuda en Naga. Beelden van dansers, muzikanten en andere figuren uit het
dagelijkse leven zijn ook populair. Veel van de kleinere standbeelden die je
langs de weg ziet zijn bedoeld om bescherming te bieden en de omgeving te
zegenen.
Traditionele
Balinese gebouwen streven ernaar in harmonie te zijn met de omgeving.
Traditionele Balinese huizen zijn bijna volledig gebouwd van organische
materialen. Ze gebruiken natuurlijke materialen zoals rieten daken,
bamboepalen, geweven bamboe, kokosnotenhout, teakhout, baksteen en steen. De
architectuur is hier vaak versierd met houtsnijwerk en beelden van goden. Ze
hebben hier een verfijnde beeldhouwtraditie ontwikkeld die zich manifesteert in
de architectuur.
Toen we met de
bus door bosrijk gebied reden zagen we vele aapjes langs en op de rijweg lopen.
Het zijn vooral de Balinese langstaartapen, ofwel de makaken. De langstaartapen
zijn alleseters. Eigenlijk wemelt het hier op Bali van plekken waar je
onvergetelijke ontmoetingen met apen kunt hebben. Ze hebben het vermogen om
zich aan te passen aan verschillende omgevingen, inclusief gebieden dicht bij
menselijke nederzettingen. De apen hier zijn vriendelijk en over het algemeen
niet agressief. Ze zijn echter wel ondeugend en omdat ze wilde dieren zijn,
kunnen ze agressief worden als ze het gevoel hebben dat ze in gevaar zijn.
Belangrijk is de apen niet aan te raken en vermijd ook oogcontact. De Bali apen
zien direct oogcontact als een daad van agressie. Daag dus deze apen zeker niet
uit. Draag ook geen losse spullen want apen kunnen brillen, tassen en andere
voorwerpen stelen. Verberg ook geen voedsel want apen hebben een scherpe
reukzin en zullen het proberen te pakken. Wees voorzichtig bij het voederen van
de apen. Om agressiviteit te voorkomen kan je maar beter niet weigeren jouw
eten te geven aan de apen. Als het eten niet snel genoeg wordt gegeven kan de
aap gaan bijten. In de Balinese cultuur wordt aangenomen dat apen
afstammelingen zijn van de Hindoegod Hanuman en worden ze als heilig beschouwd.
Als zodanig worden ze vaak afgebeeld in kunst en architectuur op het hele
eiland. Eigenlijk is het wel schattig en leuk om ze hier zo rond te zien lopen
langs de rijweg. Deze aapjes die we langs de weg zien zijn op zoek naar
voedsel. De apen zijn het hier gewend geraakt aan het krijgen van voedsel van
toeristen. In de bossen van Bali kunnen apen verschillende natuurlijke
voedselbronnen vinden. Ze eten vaak fruit, bladeren, bloemen, insecten en
kleine dieren.
We zullen eten in
het Tamin Sari resort. Je merkt hier dat de levensstijl op Bali meer ontspannen
is en meer gericht is op toerisme met
veel resorts en welnesscentra. Na het eten volgt de speech met dankwoorden voor
het goede verloop van de reis in Java naar de reisleider Drikky, Sintia, buschauffeur
Supri en bijrijder Agus.
Na het eten
rijden we naar het hotel in Lovina. Hier maken we kennis met de reisleider
Made, die ons zal begeleiden op deze reis in Bali. Onze reisleider draagt een
authentiek Balinees hoofddeksel of hoofdband. Dit hoofddeksel wordt ook Udeng
genoemd en wordt door de mannen gedragen. Traditioneel wordt de Udeng om het
hoofd geknoopt. De vorm van de doek is rechthoekig. Dit wordt gedragen in het
dagelijkse leven, maar vooral ook tijdens ceremonies en religieuze evenementen.
Een Balinese Hindoe draagt zijn Udeng altijd wanneer hij naar een tempel gaat.
Onze reisleider draagt ook een Kain Kamben, dat om het onderlichaam wordt
gewikkeld. Het is een lange rechthoekige doek die om de taille wordt gewikkeld
en tot aan de enkels reikt. Het is comfortabel en praktisch, maar ook een
symbool van culturele identiteit. Het wordt vastgezet met een sjerp of riem.
Soms dragen mannen ook een sarong. Dit is een lap stof die aan de uiteinden aan
elkaar is genaaid, waardoor het een soort koker vormt. De sarong wordt over het
hoofd aangetrokken en om het lichaam gewikkeld. Het verschil met een Kain
Kamben is dat dit lange rechthoekige doek niet aan elkaar is genaaid zoals een
sarong en het vereist vaak wat meer vaardigheid om het goed te dragen. Beide
kledingstukken, de Kain Kamben en de sarong, zijn belangrijk in de Indonesische
cultuur en worden vaak gemaakt van prachtige batikstoffen met ingewikkelde
patronen en kleuren.
Het hoofddeksel
Udeng symboliseert de verbondenheid met de hemel en spiritualiteit. Het helpt
de drager om zich te concentreren en spiritueel zuiver te blijven. Tijdens
religieuze ceremonies dient het ook om de geest te kalmeren en te focussen. De
doek Kain Kamben staat voor verbondenheid met de aarde en symboliseert
bescheidenheid en respect voor traditie. Het wikkelen van de doek om het
lichaam is ook een manier om verbondenheid met de Balinese cultuur te tonen. De
sjerp of riem die gebruikt wordt om de Kain Kamben vast te zetten symboliseert
de scheiding tussen het goede en het kwade, waarbij het helpt om balans en
harmonie te behouden. Het zorgt voor controle over de positieve en negatieve
emoties.
De traditionele
kleding die vrouwen dragen op Bali is ook een sarong in combinatie met een
kebaya. De sarong is een traditionele Indonesische wikkelrok die vrouwen dragen
tijdens ceremonies en bezoeken aan tempels. De kebaya is een in het oog
springend kledingstuk, gemaakt van een fijne, vaak doorzichtig textiel van
zijde of katoen. Tegenwoordig wordt het ook gemaakt van nylon of polyester in
alle mogelijke kleuren en het is meestal prachtig versierd met geborduurde
bloemen en andere patronen. De vrouwen dragen de kebaya en sarong wanneer ze
met offers in een mand op het hoofd naar de tempel lopen of in de straat bij
een tempel een offer brengen. Ze dragen dan vaak hun mooiste kleding uit
respect voor de Hindoegoden. Op Bali is veel prachtig textiel te zien. Traditionele
Balinese kleding is erg kleurrijk, extravagant en erg elegant.
Ik heb ook
opgemerkt dat in Bali de boomstammen langs de weg onderaan gewikkeld worden in
een oranje doek. Oranje is een kleur die vaak wordt geassocieerd met heiligheid
en spiritualiteit. Het wordt vaak ook gebruikt bij tempels en heilige plaatsen
om de aanwezigheid van goddelijke energie aan te geven. Het staat ook symbool
voor zuiverheid en bescherming tegen negatieve invloeden. Het wikkelen van een
oranje doek om een boomstam dient dus om de boom te beschermen en om de
spirituele energie van de plek te versterken. Je kan hier ook zien dat ze
gebruik maken van een zwart-wit geblokte doek die gewikkeld wordt om
boomstammen, tempeltjes en andere objecten. Deze doek symboliseert de balans
tussen goed en kwaad en heeft een diepgaande spirituele betekenis. Het is
bedoeld om demonen en negatieve energieën weg te houden. Deze praktijk is een
onderdeel van de Balinese hindoeïstische tradities, waar men gelooft dat het
respecteren en eren van de natuur en de geesten die erin wonen, helpt om
harmonie en balans in de omgeving te behouden.
In Bali zijn er
strikte regels voor het kappen van bomen, vooral vanwege de culturele en
religieuze betekenis die bomen vaak hebben. Er is hier naast de vergunning van
de overheid ook nog de toestemming nodig van een priester om een boom te
kappen, vooral als de boom als heilig wordt beschouwd of zich op heilige grond
bevindt.
We hebben in
Lovina vrije tijd en ik ga de stad eens gaan verkennen. Je merkt langs de
straten en in de voortuinen vele kleine tempels. Deze worden ook wel Pura
genoemd. Deze tempels zijn een belangrijk onderdeel van het dagelijkse leven en
de religieuze praktijken van de Balinese Hindoes. Deze kleine tempels dienen
als heilige plaatsen waar offers worden gebracht aan de goden en geesten. De
offers, vaak bestaande uit bloemen, rijst, fruit en wierook, worden dagelijks
geplaatst om de goden te eren en om bescherming en zegeningen te vragen. Deze
tempels en offerplaatsen laten echt het religieuze en spirituele karakter van
Bali zien. Ik kan ook paraplu’s zien bij de kleine tempels en offerplaatsen. Ze
worden ook tedung genoemd. Deze paraplu’s hebben een diepgaande symbolische
betekenis en ze zijn vaak kleurrijk en versierd. De paraplu’s symboliseren
bescherming tegen negatieve invloeden en boze geesten. Ze worden geplaatst om
de heilige ruimte te beschermen en de goden en geesten te eren. De paraplu’s
kunnen ook de status en het belang van de tempel of het altaar aangeven.
Tijdens religieuze ceremonies en festivals worden paraplu’s vaak gebruikt als
onderdeel van de rituelen. Ze dragen bij aan de feestelijke en heilige sfeer
van de ceremonie. Er zijn verschillende soorten tempels op Bali, zoals de Pura
desa (dorpstempel), Pura puseh (tempel voor de stichter van het dorp) en de
Pura dalem (tempel voor de overledenen). Daarnaast zie je hier ook vaak kleine
tempeltjes op kruisingen, rijstvelden en andere onverwachte plekken.
Tijdens het
wandelen kwam ik een garage tegen waar ze een brommer aan het herstellen waren.
Men was bezig in de buitenlucht de brommer aan het herstellen, terwijl de
chauffeur van de brommer op een bankje zat te wachten. Ik zag dat het binnen
proper is en dat ze een grote voorraad van veel voorkomende onderdelen en
accessoires hebben. Men was verschillende onderdelen aan het demonteren en
vervolgens aan het reinigen en het te vervangen. Op den duur lagen de vele
verschillende onderdelen als puzzelstukjes op de grond. Men was met drie mensen
bezig rond de brommer. De ene werkte al harder dan de andere. Maar er was zeker
geen stress te bespeuren en alles ging er relaxed aan toe.
Een beetje verder
zag ik een handelszaak waar er veel gekleurde unieke beeldhouwwerken en
prachtige sculpturen te zien waren. Men heeft hier vooral in Lovina en in het
noorden van Bali een beeldhouwtraditie. Deze sculpturen kunnen traditionele
Balinese motieven en symbolen bevatten, zoals goden, dieren en natuurtaferelen.
De kunstwerken die je ziet zijn niet alleen decoratief, maar hebben ook vaak
een spirituele of rituele betekenis. Ze worden gebruikt in tempels, huizen en
openbare ruimtes om de Balinese cultuur en religie te vieren en te behouden. In
deze zaak waren er meerdere mensen bezig met het creëren van deze sculpturen.
Ik zag dat ze vulkanisch gesteente, zoals lavasteen gebruiken voor het maken
van de sculpturen. De ambachtslieden waren bezig met het bewerken van een blok
vulkanisch gesteente. Ze waren bezig met fijnere gereedschappen, zoals kleine
beitels en messen, om de details en ingewikkelde patronen uit te werken. Dit
vereist veel vaardigheid en geduld. Na het snijwerk wordt het beeldhouwwerk gladgemaakt
en gepolijst. Er worden ook sculpturen beschilderd of versierd met goudblad om
extra details en kleur toe te voegen. Veel beeldhouwwerken ondergaan een
ceremoniële zegening voordat ze worden geplaatst, vooral als ze bedoeld zijn
voor religieuze of spirituele doeleinden. Dit ambachtelijk proces weerspiegelt
de rijke culturele tradities van Bali en de vaardigheid van de lokale
ambachtslieden.
Langs de rijweg
zag ik op een wasrek de was aan het drogen. Aan de andere kant van de straat
had je de wasserij. Ik heb even gesproken met de man uit de wasserij. Hij wou
direct al mijn was doen en deze dan terug naar het hotel brengen voor een
spotprijsje. Je kan hier in de omgeving meerdere wasserijen tegenkomen langs de
straten.
Na deze wandeling
in Lovina keer ik terug naar het hotel. Hier kan je overnachten in een Balinese
villa in een resort stijl. De slaapkamer in de villa is tamelijk ruim. Ik heb
ook in de villa een douche binnen en een douche buiten. Ik maak vervolgens tijd
om te genieten aan het zwembad. Aan het zwembad merk ik een boom op waar er
prachtige witte bloemen met een gele kern aan groeien. Deze bloem is de
Frangipani en is heel populair op Bali. Deze bloemen worden vaak gebruikt in
offers en decoraties. De Frangipani heeft dus witte bloemblaadjes met een gele
kern en verspreiden een heerlijke geur. Ze zijn niet alleen mooi om te zien,
maar hebben ook een belangrijke symbolische betekenis in de Balinese cultuur,
waar ze vaak worden geassocieerd met tempels en ceremonies. In de
hindoeïstische cultuur dragen vrouwen deze bloemen in hun haar soms op hun
trouwdag om loyaliteit aan hun echtgenoot te symboliseren.
De volgende dag
is er voor vertrek eerst een briefing van de gids Made aan de groep. Hij toont
ons op een map van Bali welke plaatsen we vandaag allemaal zullen bezoeken.
Vervolgens gaan we naar de bus en komen in contact met de chauffeur Gustu en
bijrijder Krisna. Eerst vertrekken we naar de Brahma Vihara Ashmara tempel.
Onderweg zag ik
een groep kinderen in dezelfde kledij langs de straten wandelen onder
begeleiding van een volwassene. Ik heb niet alleen kinderen gezien, maar ook een
groep volwassen mannen en eveneens een groep volwassen vrouwen die aan het
marcheren waren langs de weg. Dit is hier een gebruikelijke activiteit in de
aanloop naar de Indonesische Onafhankelijkheidsdag op 17 augustus. Er worden in
Bali en in heel Indonesië verschillende evenementen georganiseerd om deze
belangrijke dag te vieren. Eén van deze activiteiten is de “Gerak Jalan” of
wandelmars, waarbij groepen kinderen en volwassenen in uniforme kleding
deelnemen aan lange wandelingen of marsen. De kinderen maken wandelingen van
ongeveer 8 km en de volwassenen kunnen wandelingen maken van ongeveer 17 km.
Deze marsen zijn bedoeld om de geest van onafhankelijkheid en nationale trots
te versterken. Ze worden vaak georganiseerd door scholen, gemeenschappen en
lokale overheden. De deelnemers lopen een vooraf bepaalde route, vaak soms
begeleid door muziek en vlaggen. Het evenement eindigt vaak met een ceremonie
of festiviteit.
We komen aan bij
de Brahma Vihara Ashmara tempel. Het is de grootste boeddhistische tempel en
klooster in het noorden van Bali, nabij Lovina. Eerst wordt er een lange
rechthoekige doek om mijn taille gewikkeld alvorens ik het tempelcomplex kan
betreden. Je moet hier je schouders en knieën bedekken. Op de trappen aan de
ingang is het weer tijd voor een groepsfoto. Links en rechts van de trappen
staan er prachtige beelden van poortwachters. De boeddhistische tempel en
klooster op het eiland staat bekend om zijn serene sfeer en prachtige
architectuur. Het complex heeft prachtig aangelegde tuinen en diverse
boeddhistische beelden die een rustige en meditatieve sfeer creëren. Het
klooster ligt op een heuvel, wat zorgt voor een prachtig uitzicht over de
omgeving. Er wordt verondersteld dat boeddhistische monniken zich in de 6de
eeuw in het noorden van Bali vestigden. De boeddhistische invloed op de Hindoe
religie van Bali is dus merkbaar.
Boven aan de
trappen kan je een ronde lotusvijver zien met in het midden een beeld van een
staande Boeddha die op een lotusbloem staat. We worden eigenlijk verwelkomd
door dit indrukwekkende beeld van een staande boeddha, gekleed in een
okerkleurig gewaad. Het beeld en de vijver vormen een prachtig welkom voor
bezoekers, die meteen een gevoel van rust en spiritualiteit ervaren. De staande
houding van de boeddha symboliseert vaak zijn prediking en het verspreiden van
de leer. De lotus is een belangrijk symbool in het boeddhisme, dat zuiverheid
en verlichting vertegenwoordigd. Doordat dit beeld in het midden van een
lotusvijver staat creëert het een serene en vredige sfeer. Rond de lotusvijver
kan je prachtige beelden zien alsof ze waken nabij het grote staande boeddha
beeld. De beelden zijn bedoeld om de heilige ruimte te bewaken en de spirituele
energie te versterken.
Nabij de vijver
kan ik nog trappen zien naar een platform. Boven het platform zie ik een grote
klok hangen. In boeddhistische kloosters wordt een klok vaak geluid om
meditatiesessies, gebedsdiensten of andere spirituele activiteiten aan te
kondigen. Het geluid van de klok dient als een oproep tot stilte en reflectie.
Het helpt de monniken om zich te concentreren en hun geest tot rust te brengen.
Het platform biedt een verhoogde plek voor monniken of spirituele leiders om te
spreken en te onderwijzen, terwijl de aanwezigen beneden kunnen zitten en
luisteren.
Daarna gaan we
kijken in de Dharmasala kamer. Ik kan hier drie boeddha beelden zien, waarvan
één liggende boeddha. De Dharmasala kamer is een soort ruimte voor het geven
van lezingen. Deze ruimte is ook een plek voor het geven van preken en andere
spirituele activiteiten.
Vervolgens gaan
we kijken naar een geelgekleurde stoepa. Stoepa’s zijn traditionele
boeddhistische bouwwerken die vaak relikwieën bevatten en dienen als meditatie-
en aanbiddingsplaatsen. Naast de stoepa zien we een torengebouw met drie
verschillende daken. Dit torengebouw is hier een onderdeel van de unieke
architectuur van het klooster, die elementen van zowel boeddhistische als
Balinese bouwstijlen combineert. Onderaan de toren zie je versieringen van
stenen lotusbladeren en rond de toren is er een kleine smalle vijver. De drie
daken van de toren staan voor de “Drie Juwelen” van het boeddhisme: de Boeddha,
de Dharma (de leer) en de Sangha (de gemeenschap van monikken). Ik ben binnen
in de toren gaan kijken en kon weer verschillende kleine Boeddhabeelden zien.
Het is hier een plek waar bezoekers kunnen reflecteren en innerlijke rust
vinden.
Daarna gaan we
gaan kijken naar de Upasatha Gara ruimte. Het is een comfortabele en rustige
plek. Aan de linkerkant van de muur kan je een afbeelding zien van de geboorte
van Boeddha en aan de rechterkant kan je een afbeelding zien van een liggende
Boeddha in de laatste momenten van het leven, voordat hij het Nirvana
binnenging. In het midden staat een boeddhistisch standbeeld toen hij de
verlichting bereikte. Deze beelden symboliseren de ultieme bevrijding van het
lijden en de cyclus van wedergeboorte. Deze ruimte wordt gebruikt voor
religieuze en rituele activiteiten van de kandidaat monnik. Nieuwe monniken
worden hier gewijd. Dit is een belangrijk ritueel waarbij de kandidaat monnik
officieel wordt opgenomen in de Sangha of monnikengemeenschap. De ruimte wordt
hier ook gebruikt voor meditatie en spirituele reflectie.
Het zijn hier wel
goed onderhouden tuinen met kleurrijke bloemen en vijvers en dus ideaal voor
een rustige wandeling. Het zijn de verschillende boeddhistische beelden en
sculpturen die de serene sfeer van het klooster versterken. Er zijn hier ook heilige
trappen die leiden naar verschillende delen van het complex, vaak versierd met
prachtige poorten en beelden.
Via vele trappen
gaan we naar een hoger gelegen gedeelte. Aan beide zijden van de trap zie je
drakenslangen en bovenaan een toegangspoort. Hier kan je een miniatuur replica
van de beroemde Borobudur tempel op Java zien. Deze miniatuurversie is een van
de belangrijkste attracties van het klooster en symboliseert de boeddhistische
leer en architectuur. Het is zorgvuldig ontworpen om de essentie van de
originele Borobudur weer te geven, met zijn vele stoepa’s en gedetailleerde
reliëfs die het leven van de Boeddha uitbeelden. Weer een prachtige plek om een
groepsfoto te nemen. Jawel, het is weer van dat. Door veel groepsfoto’s te
nemen tijdens deze reis willen de reisleiders hun betrokkenheid en zorg voor de
groep tonen wat voor hen bijdraagt aan een positieve reiservaring van de groep.
Het is voor hen ook gewoon een manier om de sfeer in de groep te verbeteren en
een gevoel van samenhorigheid te creëren.
Na dit bezoek
geef ik nog de lange rechthoekige doek af die rond mijn taille gewikkeld was.
Daarna verlaten we het Brahma Vihara Ashmara klooster en rijden we met de bus
naar de warmwaterbaden van Banjar. De baden liggen in een natuurlijke omgeving
en zijn omringd door een mooie, tropische tuin met planten en bomen. Na het
oversteken van een brug kom je terecht in een prachtige bloemrijke tuin, waarin
de oud ogende warmwaterbronnen zich bevinden. Het hele gebied is prachtig
aangelegd met weelderige tropische planten. Hier had je de mogelijkheid om een
bad te nemen in het warme water. Het water lijkt niet altijd even schoon, omdat
er zwavel in het water zit. Het gehalte aan zwavel in het water zorgt ervoor dat
het een lichte geur afgeeft. Dit warme water is afkomstig van natuurlijke
bronnen, die een geneeskrachtige werking heeft door het zwavelgehalte. Zwavel
staat bekend om zijn geneeskrachtige eigenschappen, vooral voor de huid. Het
baden in zwavelhoudend water is ideaal voor mensen met huidaandoeningen zoals
eczeem of psoriasis. Ook kan het helpen bij het verminderen van ontstekingen.
Ik kan hier twee baden zien. Het eerste bad is ondiep en wordt gevuld via
drakenbeelden die water spuwen. Je ziet mensen in dit bad tegen de muur met hun
hoofd onder de waterstraal staan. Dit water stroomt vervolgens ook via
drakenkoppen naar het tweede lager gelegen bad. Dit tweede bad lijkt meer op
een zwembad. Het water in de warmwaterbronnen van Banjar heeft een constante temperatuur
van ongeveer 37 tot 38 graden Celsius. Je hebt ook naast het zwembad nog een
openluchtdouche.
Ik ben hier ook
nog naar een hoger gelegen plaats geweest en hier stroomde het water uit de
bergwand. Hier op deze plaats stonden verschillende kleine beelden. Ik voelde
dat het water lekker warm was. Het water wordt verwarmd door geothermische
activiteit, waarbij het door hete ondergrondse vulkanische gesteenten stroomt
en zo opwarmt. Dit proces zorgt ervoor dat het water rijk is aan mineralen en
zwavel.
Nabij het zwembad
kan ik verschillende beelden zien die mollig waren en er vrolijk uitzagen. Deze
beelden worden vaak geassocieerd met geluk, voorspoed en overvloed. Het zijn
populaire figuren in het boeddhisme en worden vaak afgebeeld met een dikke buik
en een vrolijke glimlach, wat symbool staat voor tevredenheid en vreugde.
Als je een
toeristische plaats verlaat moet je soms vele kraampjes passeren waar je
souvenirs, schilderijen, kledij, batik stoffen, voedingswaren en andere zaken
kan kopen. Of soms komen de verkopers als muggen op U af en dringen ze aan om
hun prullen te kopen.
We vertrekken
verder naar hindoeïstische tempel Ulun Danu Bratan. Onderweg nabij het bergdorp
Bedugul stoppen we even voor de aapjes langs de weg. Het is echt een bijzonder
gezicht. Ze verschijnen vaak uit het niets, aangetrokken door de geur van eten.
Je ziet hier een moederaap die haar kleintje dicht tegen zich draagt. Dit ziet
er echt schattig uit. Het is een vertederend tafereel dat je doet glimlachen.
Je kan ze zien klimmen op kabels of je ziet ze rennen over daken alsof het hun
persoonlijke speeltuin is. Hun speelse capriolen en ondeugende streken maken elke
ontmoeting met hen onvergetelijk.
Nadien stoppen we
op een plaats waar er een overdekte markt is. Hier kunnen we proeven van
verschillende soorten fruit. Zo proeven we hier onder andere lychee, mango en
het slangenfruit of salek en kokosnoot vruchten. Een lychee is een kleine,
zoete vrucht met een ruwe rode schil en sappig wit vruchtvlees. Mango is een
grote sappige vrucht met een gladde schil die varieert van groen tot rood met
zoet geel vruchtvlees. Het slangenfruit hadden we hier in Indonesië al gezien.
Het heeft een schubbige bruine schil en heeft zoet zuur vruchtvlees. Van de
kokosnoot kunnen we proeven van het witte vruchtvlees. De kokosnoot kennen we
als een grote vrucht met een harde bruine schil. We proeven ook van tapioca
chips. Tapioca is een zetmeelrijk product dat gewonnen wordt van de
cassaveplant. Tapioca wordt gebruikt om er chips mee te maken. Het zetmeel
wordt dan gefrituurd tot knapperige lichte chips. Ook proeven we chips die
gemaakt zijn van slangenfruit. Deze worden gemaakt door de vrucht in dunne
plakjes te snijden en vervolgens te frituren of te drogen. Deze chips zijn wel
knapperig. Ook de bananenchips zijn lekker. Ook kregen we verschillende soorten
noten om te proeven. Na het proeven hadden we tijd om nog even rond te lopen op
de overdekte markt.
Aan de overkant
van de straat zag ik dat men een hoge constructie aan het bouwen was met
bamboestokken en hout. Dit zal gebruikt worden voor een crematieceremonie of
Ngaben ceremonie, waarbij uitgebreide bamboestructuren worden gebouwd om de
overledene te eren en te begeleiden naar het hiernamaals. De torens die ze
bouwen kunnen meerdere niveaus hebben en de hoogte varieert afhankelijk van de
sociale status van de overledene. Voor personen van hoge status kunnen deze
torens tot wel negen niveaus hoog zijn. De crematie ceremonie Ngaben wordt
uitgevoerd om de ziel van een dode persoon vrij te maken, zodat deze het hogere
rijk of hiernamaals kan betreden waar het kan wachten tot het herboren wordt of
bevrijd wordt van de cycli van Hindoeïstische wedergeboorten. Deze torenachtige
constructie wordt eerst naar de crematieplaats gedragen, vaak vergezeld door
muziek en zang. Eénmaal op de crematieplaats wordt het lichaam in de torenachtige
constructie van bamboe en hout geplaatst en wordt de brandstapel aangestoken. Terwijl
het lichaam verbrandt, speelt een muziekgroep beleganjur muziek, wat symbool
staat voor de strijd van de ziel tegen kwade geesten. Na de crematie worden de
asresten verzameld en in de zee of in een rivier verstrooid, wat symboliseert
dat de ziel terugkeert. Ik heb zelf zo een crematieceremonie Ngaben niet gezien
hier in Indonesië. Op Bali, waar het hindoeïsme dominant is, wordt de dood vaak
gezien als een overgang naar een nieuw leven. Op Java, waar de islam de
dominante religie is, worden begrafenissen snel na het overlijden uitgevoerd,
meestal binnen de 24 uur. De ceremonies zijn daar eenvoudiger en meer gericht
op gebeden en het herdenken van de overledene.
Gelegen in de
hooglanden van het bergachtig regentschap Bedugul bovenop een plateau dat aan
het Beratanmeer ligt, staat de majestueuze Ulun Danu Bratan tempel. Bij onze
aankomst in de namiddag gaan we eerst gaan eten in het plaatselijke restaurant.
Toen we in het restaurant zaten zag ik plots een kleurrijke ceremonie passeren.
Deze ceremonies vinden vaak plaats bij de Ulun Danu Bratan tempel op Bali. Deze
tempel is een belangrijke plek voor de Balinese hindoeïstische gemeenschap. Ik
kan een Piodalan ceremonie zien dat een hindoeïstisch ritueel is. Het wordt
uitgevoerd om de verjaardag van de inwijding van een tempel te vieren. Balinese
hindoes geloven dat tempels periodiek ingewijd moeten worden om de spirituele
energie te vernieuwen van de tempel en de verbinding met de godheden te
versterken. Het belangrijkste doel van de Piodalan ceremonie is het eren en
uiten van dankbaarheid aan de tempelgodheden voor hun zegeningen en
bescherming. De specifieke datum voor de Piodalan ceremonie van elke tempel
wordt bepaald volgens de Balinese kalender, die een maankalender is. De
Balinese kalender bestaat uit cycli van 210 dagen. De kans is groot dat je zo
een ceremonie ziet bij een bezoek aan een tempel.
Je ziet in de
ceremonie de vrouwen manden op het hoofd dragen met fruit, bloemen en andere
symbolische items. Op deze manier brengen de dorpelingen offers aan de goden om
hen te bedanken en om zegeningen te vragen. Daarnaast zag ik ook mannen die
vlaggen en grote kleurrijke paraplu’s dragen wat een feestelijke en spirituele
sfeer creëert. De aanwezigen dragen traditionele kledij tijdens de ceremonie. Ook
waren er vier mannen die een houten plateau op de schouders droegen. Dit wordt
vaak gebruikt om een beeld van een godheid of andere heilige objecten te
vervoeren. Muziek en gebeden maken ook een belangrijk deel uit van deze
ceremonies, wat bijdraagt aan de levendige en heilige atmosfeer. Alhoewel, de
goden waren ons vandaag niet gunstig gezind, want het was aan het regenen.
Na het eten gaan
we het tempelcomplex gaan verkennen. De Ulun Danu Bratan tempel is één van de
meest iconische en pittoreske tempel op Bali. Aan de oevers van het Bratan meer
biedt deze tempel een adembenemend uitzicht en een serene sfeer. De tempel werd
gebouwd in 1633 en werd gebouwd ter ere van de godin Dewi Danu. Danu betekent
in het Balinees “meer”, terwijl de godin Dewi Danu koningin van water, meren en
rivieren is. Het Bratan meer speelt een cruciale rol in de irrigatie van de
omliggende gebieden, waardoor de tempel een belangrijke spirituele en
praktische functie heeft voor de lokale bevolking. De Ulun Danu Bratan tempel
bestaat uit verschillende heiligdommen en pagodes, waarvan sommige lijken te
zweven op het water door de reflectie van het meer. Het tempelcomplex is een
prachtig voorbeeld van Balinese architectuur met zijn karakteristieke meerlaagse
daken en gedetailleerd houtsnijwerk.
Aan de ingang van
het tempelcomplex kan ik prachtige beelden zien van danseressen. Ze
symboliseren de rijke culturele tradities van Bali. Gracieuze en expressieve
dansen zijn een belangrijk onderdeel van de Balinese cultuur en religie. De
beelden hier eren deze kunstvorm. Ze vertegenwoordigen vaak goddelijke dansen
die tijdens ceremonies worden uitgevoerd om de goden te eren en om zegeningen
te vragen. De beelden tonen de danseressen in hun prachtige kostuums en met
sierlijke bewegingen, wat de schoonheid en kunst van de Balinese dans
benadrukt.
Aan het water zie
ik een rond platform met één overwegend groen en één blauw gekleurde
drakenslang eromheen. De drakenslangen zijn beschermende wezens in de Balinese
hindoeïstische cultuur. Ze worden geassocieerd met water en vruchtbaarheid, wat
perfect past bij de locatie van de tempel aan het Bratan meer. Het platform
dient als een plek voor rituelen en offers, waarbij de drakenslangen de tempel
en de aanwezigen beschermen tegen kwade geesten en negatieve invloeden.
Je merkt hier verschillende
tempelgebouwen en heiligdommen op met rieten daken. De rieten daken zijn
kenmerkend voor de Balinese bouwstijl en dragen bij aan de esthetische en
spirituele uitstraling van de tempel. De ranke torens van de tempel doemen op
aan de oever van het meer. Op een eiland in het water zie ik een torenachtig
bouwwerk of pagode met elf rieten daken. Op een ander eiland ernaast kan ik een
pagode met drie rieten daken zien. Pagodes hebben vaak meerdere verdiepingen
die steeds kleiner worden naarmate je hoger komt. Elk verdiep heeft een eigen
rieten dak dat uitsteekt. De daken hebben een vierkante vorm. De vorm en stijl
van de tempelgebouwen en heiligdommen kunnen variëren, maar ze zijn vaak
rijkelijk versierd met houtsnijwerk en andere decoratieve elementen. Ze laten
het vakmanschap van Balinese ambachtslieden zien. Pagodes dienen vaak als
reliekschrijnen, waarin heilige relikwieën worden bewaard. Het aantal
verdiepingen is altijd oneven en varieert, afhankelijk van de status van de godheid.
Een pagode wordt
beschouwd als een heiligdom. Deze heiligdommen zijn gewijd aan verschillende
goden. Het prominente heiligdom op het eiland met elf rieten daken is gewijd
aan de beschermgod Vishnu en de godin Dewi Danu. Het heiligdom met drie rieten
daken op het eiland ernaast is gewijd aan de god Shiva. Shiva wordt vaak gezien
als de vernietiger of transformator van het universum. Doordat de heiligdommen
omgeven zijn door water krijg je wel een mooi beeld en het heeft een serene en
schilderachtige achtergrond met bergen en het meer. Op het vasteland kan ik nog
een heiligdom of een pagode met zeven rieten daken zien. Dit werd gebouwd ter
ere van de schepper god Brahma.
Ik merk langs de
oever op het vasteland nabij het eiland een hek op met links en rechts een
beeld. Het zijn wachters bij de Balinese tempels. Deze beelden hebben vaak een
boze of dreigende blik. Dit is opzettelijk gedaan om kwade geesten en negatieve
energieën af te schrikken en de heilige ruimte te beschermen. Deze beelden
worden vaak afgebeeld met grote ogen, scherpe tanden en zelfs wapens in hun
hand, wat hun beschermende rol benadrukt. Op het eiland waar de pagode met elf
daken staat kan ik ook kikkerbeelden zien. In de hindoeïstische traditie
symboliseren kikkers transformatie en vernieuwing. Dit komt door hun
levenscyclus, waarbij ze van ei naar kikkervisje en uiteindelijk naar volwassen
kikker transformeren. Deze metamorfose wordt vaak gezien als een symbool voor
persoonlijke groei en spirituele ontwikkeling. Daarnaast worden kikkers vaak
geassocieerd met reiniging en zuivering omdat ze in en rond water leven. Water
is een krachtig symbool voor zuivering in spirituele tradities en kikkers
kunnen deze eigenschappen versterken.
Daarna wandel ik
verder in de tuin van de Ulun Danu Bratan tempel. De omgeving is zeer
vruchtbaar en dat is goed te zien. Het tempelcomplex ligt op 1200 meter hoogte
en daardoor is het klimaat iets koeler. De tempel en zijn omgeving zijn hier
keurig onderhouden. De tempel is eigenlijk omgeven door een adembenemende tuin
vol kleurrijke bloemen en weelderige vegetatie. In de tuin kan ik beelden zien van
een schildpad, een pauw, twee zwanen, een konijn, een uil, een arend, een
papegaai en zelfs een koi vis. Een ander beeld van een rechtopstaande koi vis
staat in het meer en uit de mond stroomt er water. De beelden van dieren in de
tuin van de Ulun Danu Bratan tempel hebben zowel symbolische als decoratieve
functies. In de Balinese cultuur en Hindoeïstische tradities hebben dieren vaak
diepgaande betekenissen. De koi vis symboliseert geluk, voorspoed en
doorzettingsvermogen. De pauw staat voor schoonheid, rijkdom en spiritualiteit.
De schildpad vertegenwoordigt geduld, stabiliteit en bescherming. Het konijn
wordt vaak geassocieerd met vruchtbaarheid en overvloed. De uil symboliseert
wijsheid en intuïtie. De arend staat voor kracht, vrijheid en visie. De zwanen
symboliseren zuiverheid, liefde en harmonie. De papegaai symboliseert vaak
communicatie, intelligentie en vrijheid. In de Balinese cultuur wordt de
papegaai ook gezien als een boodschapper en een symbool van de verbinding
tussen de fysieke en spirituele werelden. Deze beelden dragen bij aan de serene
en spirituele sfeer van de tempeltuin, terwijl ze ook dienen als prachtige
decoratieve elementen.
Daarna vertrekken
we naar het koffiehuis Tegal Sari in Bedugul waar we koffie en thee kunnen
proeven. Het is eigenlijk een boerderij waar bezoekers meer kunnen leren over
het productieproces van koffie, van het groeien van de bonen tot het roosteren
en malen. We krijgen hier uitleg over de verschillende soorten koffiebonen.
Ondertussen was een man bezig met een lepel te bewegen waarmee hij continu de
koffiebonen in een verwarmde schaal omschept. Met elke beweging zorgt hij
ervoor dat de bonen gelijkmatig roosteren en een aromatische geur verspreiden.
Daarna worden we naar een tafel geleid waar we kleine kopjes koffie en thee
kunnen proeven met verschillende smaken. We hebben hier kunnen proeven van de
Arabica koffie. Dit is een soort koffieboon die bekend staat om zijn milde en
complexe smaakprofiel. Vooral de Arabica koffie wordt verbouwd in deze regio.
Ik heb hier geproefd van een klein kopje avocado koffie en kokosnoot koffie.
Beide hadden een zoete smaak. Daarna kon je nog aankopen doen in een winkel van
de verschillende soorten koffie en thee. Bij het verlaten van het koffiehuis
kan ik verschillende beelden achter elkaar zien staan. Zo hebben alle beelden
een zonnebril aan en een pruik van groene plantjes. Met dit kunstwerk slagen ze
erin de omgeving op te fleuren en de aandacht te trekken van bezoekers en zelfs
een glimlach op het gezicht van de bezoekers te toveren.
Vervolgens
vertrekken we naar de watertempel van Tanah Lot. Onderweg zien we vrouwen per
twee achter elkaar in een lange rij langs de rijweg wandelen met een grote en
hoge mand van opeengestapeld fruit op het hoofd. De vrouwen dragen een witte
jas met een rood gekleurde doek om hun middel. Dit is een traditionele Balinese
processie waarbij de vrouwen offerandes naar de tempel dragen. De manden die ze
dragen zijn wel kunstig opgestapeld en versierd. Het dragen van de manden op
het hoofd vereist veel balans en oefening. Het is hier een eer om te kunnen
deelnemen aan deze rituelen. De Balinezen houden de stand van de maan
nauwlettend in de gaten omdat hun jaarlijkse kalender gebaseerd is op de
maanfasen. Je zou de maan kunnen zien als de gids voor Balinezen. De volle maan
wordt Purnama genoemd wat compleet, oneindig en perfect betekend. Zodra het
volle maan is, maken de Balinezen zich klaar voor de volle maan ceremonie door
offers voor te bereiden met voedsel en bloemen en zich traditioneel te kleden. Met
de volle maan ceremonie wordt de volledigheid van de maan geëerd. De Balinezen
zien de volle maan als een nieuw begin en een nieuwe periode van geluk. Deze
ceremonies zijn een bijzonder onderdeel van de Bali cultuur en het geloof.
We wandelen eerst
door enkele toegangspoorten en bereiken dan de zuidwestkust van Bali. Vanop het
strand kunnen we de water tempel Tanah Lot zien. Het is een rotsformatie die in
de zee ligt. De tempel zelf ligt op de rotsformatie. Bij vloed is de rotsformatie
en tempel daarentegen volledig omringd door water, wat het dan een spectaculair
en mysterieus aanzicht geeft. Volgens de legende werd de tempel in de 16de
eeuw gesticht door de Javaanse hindoepriester Danghyang Nirartha. Tanah Lot is
één van de zeven zee tempels langs de kustlijn, die zijn gebouwd om het eiland
te beschermen tegen kwade geesten uit de zee. De tempel is gewijd aan de god
van de zee. Tanah Lot is een heilige plek vanwaar de Balines zeegoden aanbeden
moesten worden.
Op dit moment
kunnen we de rots met tempel bereiken via een zanddam van circa 20 meter lang.
Er staat voor de holte in de rotsformatie een lange rij te wachten. Hier kan je
een reinigingsritueel zien dat vaak plaatsvindt bij heilige tempels. Eerst zie
je de mensen het heilige water dat uit een kraan komt op het gezicht en op de
lichaamsdelen zoals de armen aanbrengen. Het is bedoeld om het lichaam en de
geest te reinigen van negatieve energieën en onzuiverheden. Het heilige water
wordt vaak uit een bron of een heilige rivier gehaald en wordt beschouwd als
een zuiverend element. Na het reinigen wordt er een kleine hoeveelheid
rijstkorrels op het voorhoofd geplaatst. De rijstkorrels blijven toch plakken
op het voorhoofd omdat ze worden bevochtigd met heilig water of
sandelhoutwater. Dit is een vloeistof gemaakt van sandelhout, een houtsoort die
bekend staat om zijn aromatische en medicinale eigenschappen. Het plaatsen van
rijstkorrels op het voorhoofd staat symbool voor zuiverheid, voorspoed en
bescherming. Het markeert ook de voltooiing van het reinigingsritueel. Verder
brengen ze een bloem aan tussen uw oor en haar. Het plaatsen van een bloem
achter het oor is een teken van respect en toewijding aan de goden. Het
symboliseert ook de schoonheid en harmonie met de natuur. Je legt een beetje
geld in een mandje om dit proces te kunnen doen. Vanaf nu kan je langs de rots
de trappen omhoog gaan naar boven. Helaas is de weg afgesloten door een hek
naar de tempel boven op de rots. Vanop een afstand kun je iets meer zien van de
Tanah Lot tempel op de rotsformatie.
Tegenover de
rotsformatie aan de andere kant van de zanddam zie ik ook een holte. Hier
bevindt zich een heilige slang. Volgens de Balinese mythologie zijn deze
slangen de bewakers van de tempel en beschermen ze het heiligdom tegen boze
geesten en indringers. Aan de ingang van de holte zit een man die je geld moet
geven alvorens in de holte te gaan. Daar zit dan een slagenbewaker achter een
muurtje. Hij is verantwoordelijk voor het verzorgen van de slangen en het
begeleiden van bezoekers die de heilige dieren willen zien of aanraken. Het
aanraken van de slangen wordt beschouwd als een zegen en een manier om
bescherming en geluk te verkrijgen. Op een andere plaats stond ook een man met
een slang in zijn nek. Tegen betaling kon je de slang aanraken.
Daarna gaan we
gaan kijken naar de Pura Enjung Galuh tempel die gelegen is nabij de Tanah Lot
tempel. De tempel bevindt zich op een rotsformatie die uitsteekt in de zee.
“Enjung” betekent “rots die in de zee uitsteekt” in het Balinees, wat de
locatie van de tempel perfect beschrijft. De Pura Enjung Galuh tempel is gewijd
aan Dewi Sri, de godin van de welvaart en vruchtbaarheid. De tempel combineert
elementen van Balinese en Javanese architectuur, wat het een unieke uitstraling
geeft. Ook kan ik hier bij valavond veel vleermuizen in de lucht zien. Deze
vleermuizen leven hier in grotten en andere schuilplaatsen. Het is fascinerend
om de grote hoeveelheid vleermuizen in de lucht te zien.
Vervolgens
wandelen we terug naar de bus. Onderweg kan ik ook nog een andere uitstekende
rots zien met een holte waardoor de zee stroomt. We rijden naar een Balinees
restaurant waar we het avondeten krijgen. Ondertussen is het volledig donker en
zitten we buiten langs verschillende rijstvelden met water. Het eerste wat we
krijgen van het restaurant is de muggenspray om de muggen weg te jagen.
Uiteraard trekken de rijstvelden meer muggen aan. De muggen worden aangetrokken
door stilstaand water, omdat ze daar hun eieren leggen. Maar ook de
verschillende andere beestjes vliegen rond en zitten op het eten en drinken. Dit
alles maakt dat het eten hier buiten niet aangenaam is. Na het avondeten rijden
we verder naar ons hotel in Ubud.
De volgende dag
vertrekken we naar het dorp Celuk waar we stoppen aan een textielverwerkingsatelier.
Bali staat bekend om zijn handgemaakt textiel, waaronder de beroemde
batikstoffen. De batikstoffen zijn geliefd vanwege hun unieke patronen en de
arbeidsintensieve techniek die nodig is om ze te maken. Aan de ingang kan je
veel afgewerkte stoffen zien liggen met prachtige patronen. Ik kan hier zien
dat ze bezig zijn op een weefgetouw om de garen te verwerken door te weven,
waarmee men dan een stevig stuk textiel maakt. Veel van de producten en stoffen
hier worden met de hand gemaakt, wat bijdraagt aan hun unieke charme en
kwaliteit.
Het
productieproces van batikstoffen is een traditionele Indonesische techniek
waarbij patronen op stof worden aangebracht met behulp van was en verf. De
stof, meestal katoen of zijde wordt eerst gewassen en gedroogd om eventuele
onzuiverheden te verwijderen. Met een speciaal koperen tuitje wordt hete was
aangebracht op de stof om de patronen te creëren. De delen die met was zijn
bedekt zullen geen verf opnemen. De stof wordt vervolgens in een verfbad
gedompeld. De delen zonder was absorberen de verf, terwijl de bedekte delen hun
oorspronkelijke kleur behouden. Na het verven wordt de was verwijderd door de
stof in heet water te dompelen. Dit proces kan meerdere keren worden herhaald
om complexe en kleurrijke patronen te creëren. Tijdens de afwerking wordt de
stof gewassen, gedroogd en gestreken om het eindproduct te verkrijgen. Ik kan
hier aan de ingang van het atelier ook een vrouw bezig zien die verf aanbrengt
op een stuk doek. Tegen de muur kun je verschillende doeken zien hangen die
verschillende fasen in het productieproces van het doek tonen. Daarna kunnen we
nog gaan kijken en rondlopen in de winkel vol met kledij naast het atelier.
Bij het vertrek
kan je hier ook veel beeldhouwwerkplaatsen zien. De verschillende stenen sculpturen
kan je bewonderen en staan op een rij naast elkaar langs de weg. Tussen deze
beeldhouwwerken kan je ook veel boeddha beelden vinden. Ook in deze regio van
Bali kan je zien dat ze hier een beeldhouwtraditie hebben. Ook in de regio van
Celuk kan je ateliers vinden voor zilverwerk. Dit dorp is ook beroemd om zijn
zilversmeden.
We rijden
vervolgens met de bus verder naar een houtsnijwerkatelier in het dorp Mas. Het
dorp Mas staat bekend als het centrum van de Balinese houtsnijwerkkunst. In het
atelier kan je de ambachtslieden bezig zien met veel geduld en vaardigheid
figuren aan het kerven met hun gereedschap in de houten blokken. Traditionele
gereedschappen zoals beitels, gutsen en snijmessen worden gebruikt. Men
gebruikt ook een hamer, meestal een houten klopper, om gecontroleerde slagen op
de beitel te geven, waardoor het hout nauwkeurig kan worden verwijderd. Elk
gereedschap heeft een specifieke functie, zoals het maken van fijne details of
het verwijderen van grote stukken hout. Gutsen worden gebruikt om hout weg te
snijden of te steken, waardoor houtspanen ontstaan die het werkstuk de gewenste
vorm geven. Na het snijden wordt het hout nog geschuurd. Soms wordt het geverfd
of gelakt om het te beschermen en de details te benadrukken. Daarna kunnen we
nog rondlopen in de winkel met verschillende houten sculpturen. Deze prachtige
sculpturen hebben vaak een religieuze of culturele betekenis. Ook kan je
verschillende houten sculpturen zien die in verschillende kleuren geverfd zijn
waardoor het een prachtige gedetailleerd kunstwerk is. Er zijn hier meubels te
zien zoals stoelen en tafels die versierd zijn met houtsnijwerk. Je kan hier
beelden vinden van hindoeïstische goden en godinnen, alsook van Boeddhabeelden
en mythische wezens. Ook kan ik sculpturen zien van Balinese dansers in
traditionele kleding die in een karakteristieke pose staan. Ik kan hier
verschillende prachtige maskers tegen de muur zien hangen. Deze maskers kunnen
een menselijk gelaat hebben of het kan ook het hoofd van een dier zijn, zoals bijvoorbeeld
een olifant. Sommige maskers leken eerder op monsters met uitpuilende ogen waar
je schrik van zou krijgen. Bloemen, bomen en andere natuurlijke elementen
worden vaak in het hout gesneden, soms gecombineerd met dieren of menselijke
figuren. Ik kan hier ook wandpanelen zien met verhalen uit de Balinese
mythologie of natuurtaferelen uitbeelden. Eveneens zie je wandpanelen die het
dagelijkse leven en de cultuur van Bali uitbeelden, zoals marktscènes, landbouw
en traditionele ceremonies. Balinees houtsnijwerk is niet alleen een kunstvorm,
maar ook een manier om de rijke tradities van het eiland te vieren.
We naderen Alas
Harum en dit is een belangrijke toeristische locatie in de buurt van Ubud en
ligt in het gebied van Tegallalang. Onderweg trekt mijn aandacht een reuzegroot
standbeeld van een kat. Dit opvallende beeld is gemaakt door een lokale
kunstenaar. Ik kan hier ook wagens zien die rond de ruitenwisser, de zijspiegel
of de bumper vooraan versiert zijn met linten, gedroogde palmbladeren, bloemen
en andere natuurlijke materialen. Dit zijn offerandes of rituele decoraties. In
Bali is het gebruikelijk om auto’s en andere voertuigen te versieren met deze
offerandes om de goden te eren en bescherming te vragen tijdens het reizen. De
rituele decoraties worden vaak geplaatst op belangrijke delen van het voertuig
om het voertuig te zegenen en te beschermen tegen ongelukken en pech.
In Alas Harum kan
je prachtige rijstveldterrassen zien. Je ziet hier verschillende schommels die
je over rijstvelden doet zweven en waarop je op een andere manier kan genieten
van het adembenemende uitzicht over deze rijstveldterrassen. Je kan hier zien dat
er vrouwen lange fel geleurde jurken of rokken dragen die prachtig wapperen in
de wind terwijl ze schommelen. De lange jurken en rokken voegen een extra
vleugje elegantie toe aan de ervaring. Als je op de schommel gaat, laten ze je een
keer voorwaarts schommelen in de richting van de rijstveldterrassen en ook een
keer achterwaarts wat het mogelijk maakt om mooie foto’s te nemen van de
schommelaar met op de achtergrond de rijstveldterrassen. Er is hier ook een
schommel waar je met 2 personen op kunt zitten. Ideaal voor de verliefde
koppeltjes.
Je kan hier nog
meer avontuurlijke activiteiten doen. Zo zag ik dat je met een sky bike of
fiets langs een kabel hoog boven de grond kan fietsen en dit op een veilige
manier. Zo krijg je een uniek perspectief op de rijstveldterrassen onder je.
Met een zipline kan je 300 meter over de schilderachtige rijstvelden zweven en
kan je genieten vanuit een vogelperspectief op dit prachtige landschap hier. Op
deze locatie hier kan je verschillende fotogenieke plekken vinden zoals onder
andere een vogelnestje en ook een hartvormige constructie. Deze zitplek is
gevormd als een hart, waar je met 2 in kan zitten en het is dus een perfecte
plek om romantische foto’s te maken. De zitplek is gemaakt van natuurlijke
materialen zoals bamboe en hout wat bijdraagt aan de rustieke en authentieke
sfeer van de locatie.
Daarna ga ik met enkele medereizigers een wandeling maken in deze rijstvelden. De paden zijn vaak smal en kronkelig en op sommige plaatsen is het modderig. Om geen natte voeten te krijgen kan je op geplaatste stenen op het modder pad lopen. De paden slingeren door de rijstvelden en bieden een authentieke en rustieke wandelervaring. Zo kan je hier ook lopen over een brug. Ook zijn het paden die naar omhoog en omlaag gaan. Terwijl je wandelt ben je omringd door weelderige groene rijstplanten die in verschillende stadia van groei zijn. Sommige rijstplanten kan je in het water zien. Zo kan ik hier ook een irrigatiekanaal zien die ervoor zorgt dat de velden waarin de rijst groeit onder water worden gezet. Dit water kan variëren in diepte, meestal tussen 5 en 50 cm. Het water helpt om onkruid en ongedierte te onderdrukken en zorgt voor een ideale groeiomgeving voor rijstplanten. Naarmate ze groeien, vormen ze dichte rijen van lange, smalle bladeren die een weelderig groen tapijt creëren. Onderweg kun je ook palmbomen en verschillende soorten planten en bloemen zien. Ook ontdek je andere kleine dieren die in het gebied leven zoals een hagedis. De hagedis speelt een belangrijke rol in het ecosysteem door het aantal insecten onder controle te houden. We komen hier een drager tegen die een juk had. Een juk is een traditionele draagstok uit bamboe die over de schouders wordt gelegd, met aan beide uiteinden manden bevestigd. Deze manden kunnen gevuld zijn met allerlei goederen, zoals rijst, fruit, groeten of andere handelswaren. Het was hier ook mogelijk om zo een juk te dragen met een puntig strohoedje op het hoofd. Ziezo nu ben ik klaar om een mooie foto van mezelf te laten maken. Veel rijstveldwerkers zie je met zo een puntig strohoedje. Deze hoeden hebben een brede rand om de dragers te beschermen tegen de zon. Ze zijn licht en ademend, waardoor ze ideaal zijn voor het werken in de warme en vochtige omstandigheden van de rijstvelden. Ik heb alvast genoten van deze wandeling en vervolgens keren we terug naar de bus.